MH17 en de weerwil van het lot . . .

Geen datum zo beladen als 17 juli 2015, als elke 17 juli . . .

Op dit moment precies een jaar geleden was er nog een enkel schijntje van, dat ik dit vandaag zou gaan schrijven. Er was zogezegd nog geen vuiltje aan de lucht. Er was nog niks in de lucht, er hing niet eens iets in de lucht.

Ergens diep in omstreden binnenlanden van Oost Oekraïne was een zwaar militair konvooi op weg naar een geheime plek. Mensen waren onderweg, zoals op alle dagen, sommigen op weg naar Schiphol.

Vandaag weten we allemaal wat we toen nog niet konden voorzien.

Wat niet te voorzien was, of wellicht achteraf toch?

De dag is voor mij niet door te komen.

Niet door te komen zonder herinnerd te worden aan iets wat mij niet direct, niet eens indirect, geraakt heeft. Zo lijkt dat laatste althans. Geen vrienden of familie geraakt. 

Verder weg alleen: de-neef-van-de-vriend-van-de-buurman.

Maar is dat voldoende om me zo geraakt te voelen?

Mensen maken vliegtuigen om mee te vliegen. Bewust of onbewust accepteren we de risico’s die gepaard gaan met de mogelijkheden die ons dat biedt. Een neergestort vliegtuig is natuurlijk altijd een schok omdat het ons hieraan herinnert. We kunnen menselijk en technisch falen accepteren. Pech of -zo je wilt- de weerwil van het lot.

Maar dat was een jaar geleden niet aan de orde . . .

Op 17 juli 2014 is het menselijk wezen geraakt, dat onzegbare gevoel van verbonden-weten, dat de -in essentie eenzame- mens ook kent.

Het is misschien niet eens die welgerichte Bukraket, 

het is meer de klaarblijkelijke intentie waarmee die is afgeschoten, de zorgvuldigheid waarmee die intentie aansluitend door de betroffen partijen wordt weggemoffeld.

Dat wegmoffelen legt die intentie gek genoeg alleen maar meer bloot.

Een vergissing in zo’n conflict was nog te hebben geweest, maar dit is . . .

Zo’n kwaadaardigheid . . dat is niet de weerwil van het lot.

Dat is de mens . . . iemand van ons.

Iemand van ons heeft verraad gepleegd,

heeft het menselijk wezen verraden,

en ook mij geraakt.

Kwestie van de andere kant uit denken

Soms is het leven zo simpel: In november 2011 kreeg de Delftse hoogleraar Geert-Jan Witkamp een prijs voor een simpel maar revolutionair proces om stofjes te scheiden. Hij ontving uit handen van minister Verhagen de Dow Energieprijs voor zijn wetenschappelijk werk aan de TU Delft. 

Het betreft baanbrekende scheidingsprocessen voor de industrie met EFC; eutectic freeze crystallization. 

Nou klinkt dat ingewikkeld maar het komt er in wezen op neer dat je bijvoorbeeld zout water zoet maakt door het gewoon te bevriezen! 

Overal in de wereld wordt "de andere kant uitgedacht" en wordt het eruit verdampt. Beide processen kennen we. Voor verdampen moet je het alleen zo'n 80 gr. heter maken (kost veel energie), bij EFC hoef je het alleen maar ruim 20 gr. te koelen, wat 5 keer minder energie kost.

SLIM TOCH ?

Witkamp formuleert in het voorbijgaan een vrij alomvattend traject naar een duurzame samenleving. Sun Powered Processes (SPP): using solar energy to copy nature and recycle resources. Of -zoals een van de sprekers in de film het omschrijft- : "als je klaar bent met je Lego-huis haal je het toch ook gewoon uit elkaar en leg je de steentjes weer soort-bij-soort . . . ." 

Kijk eens naar dit filmpje  . . . (ca 10 min.)

(bron: new-energy.nl)
Wat je met water kan kan dus ook met andere stoffen. Ik vind 'm geniaal. dat ik daar nou niet op ben gekomen ?

Terms And Conditions

Als je zelf maar een beetje op het internet surft ken je ze: de Terms And Conditions". Ik weet niet hoe jij hiermee omgaat maar ik accepteer ze meestal ongelezen, een knagend gevoel in de maag overhoudend omdat ik met de acceptatie juist verklaar dàt ik ze heb gelezen. Je weet niet waar je je nu weer aan hebt overgeleverd Het is meestal ook onbegonnen werk. Lappen moeilijk te doorgronden jurische kost, begin er maar aan. En: ik wil verder want ik heb net gevonden wat ik zoek

En zo zit ik inmiddels potentieel hopoloos verstrikt in een schimmig web van voetangels en verplichtingen. Een donkere almaar groter wordende wolk drijft boven mijn www-bewustzijn. Ach, het zal wel loslopen.

Maar is dat wel reëel, om -net als toen de bijbelse zondvloed begon- te roepen "lekker buitje?

Het effect van al die klakkeloze inschrijvers is natuurlijk dat het voor de aanbieders natuurlijk moeilijk is om in geval van massale Violation of the Terms And Conditions er één uit te halen die je aanpakt. Je vertrouwt als een haring in een school erop dat de tonijn ook niet goed weet welke te pakken. Je schat de kans klein dat-ie net jou zal uitkiezen voor z'n maaltje. Maar vergeet niet: de tonijn zàl eten.

Dit beeld voor ogen waan ik mij veilig met al m' n Terms zolang ik maar "in de school" blijf zwemmen. EN zolang ik mijn computer en netwerkbeveiliging maar in de hoogste vorm van paraatheid heb!

Want alle gekheid op n stokkie: ik vergeet niet waar aanbieders op uit kunnen zijn en ben altijd ook zelf individueel waakzaam. (Kijk eens op de site www.laatjeniethacken.nl als je hier meer over wilt weten (powered by de Consumentenbond))

Zelf waakzaam, dan kan je t ver schoppen. Kijk maar naar Nemo.

(Verstuurd vanaf mijn iPhone)

De Waarheid is hard

Hoezeer de mens ook snakt naar de waarheid, steeds weer blijkt dat hij die niet aankan. Zeker de Waarheid, die grote, oude, onvermijdbare kunnen we maar moeilijk onder ogen zien. Het is net alsof je in de zon kijkt: je weet waar het licht dat jou voedt en dat jij koestert vandaan komt maar kunt het niet rechtstreeks aankijken. 

Het is daarom, dat de Waarheid maar beter via de band gespeeld kan worden.  Indirect dus. Door een zonnebril of een beroet glaasje. Bij de Waarheid heet dat 'parabel' en om je dat uit te leggen gebruik ik er zelf een (die ik ook maar weer geleend heb).

Een rabbi die met geleerdheid en vernuft veel roem had vergaard, werd eens door een van zijn leerlingen gevraagd waarom hij de waarheid zo vaak met een vertelling omhulde. "Dat kan ik het beste uitleggen met een vertelling," zei hij.

"Eens was er een tijd dat de Waarheid zich zonder verhulling onder de mensen bewoog. Haar naam was alles wat zij droeg. Maar allen die de Waarheid ontmoetten wendden zich van haar af, uit vrees of schaamte. Niemand heette haar welkom. Zo zwierf de Waarheid door de wereld, verstoten en door geen mens bemind.

Op een dag ontmoette zij Parabel, die blijmoedig voorbij wandelde, gekleed in de prachtigste gewaden. "Waarheid, hoe komt het dat je zo verdrietig kijkt?" vroeg Parabel. " Dat komt omdat ik zo oud ben, dat alle mensen mij mijden" antwoordde Waarheid. "onzin" zei Parabel lachend. "Dat is de reden niet waarom de mensen je uit de weg gaan. Hier leen wat van mijn kleding en kijk eens wat er gebeurt." En zo trok Waarheid enkele van de fraaie kledingstukken van Parabel aan en zie: overal waar zij kwam werd ze met open armen ontvangen."

De Rabbi glimlachte en zei: "Want dit is de waarheid: mensen kunnen de naakte waarheid niet onder ogen zien. Ze hebben haar liever in vermommingen."

Is het misschien daarom dat we vaak genoegen nemen met de halve waarheid: omdat de hele waarheid met al haar consequenties ons zo verblindt? De parabel met zijn aangeboren luchtigheid en zwier kan ons dan misschien helpen die consequenties in proportie te zien.

Maar waar zijn onze parabelvertellers gebleven  . . . . ?

Het verschil tussen interpretaties van gedrag en feiten

Ik heb vorige week iemand een nogal dringend e-mailtje gestuurd met verzoek om a.s.a.p. reactie. 


Het is nu een week en vele waarom-reageert-ie-niet-theorieën later, maar ik heb nog steeds geen reactie . . . .

Herken je dit: bij gebrek aan nadere feitelijke informatie zijn we geneigd die feiten maar zelf te maken. Volgens Neil Bearden, hoogleraar Decision Sciences aan de INSEAD Business School in Singapore is dit voor velen van ons een valkuil waar we vaak invallen. Hoewel het voorbeeld hierboven nogal duidelijk is, toont klassiek psychologisch onderzoek aan dat we ons in andere situaties -bijna- allemaal  schuldig maken aan het maken van (veelal) gebrekkige interpretaties van waarnemingen.

We hebben het gevoel dat we weten waarom mensen dingen doen en vergeten vaak dat we eigen vertalingen van hun beweegredenen hebben. Geen wonder dat we elkaar vaak zo slecht begrijpen.

Bearden heeft -en dat is charmant- een recept tegen deze vervelende menselijke neiging om onze interpretaties voor feiten aan te zien. Dit heet het 'principle of charity' oftewel het 'welwillendheidsbeginsel':

• probeer de uitspraken en daden van mensen zodanig te interpreteren dat de redelijkheid ervan maximaal is.

Uitgangspunt hierbij is de veronderstelling dat mensen heel vaak redelijk zijn. Toepassing van dit beginsel kan misverstanden dus verminderen. 

Toen -in bovenstaand voorbeeld- ergernis de kop opstak kwamen nogal boude theorieën in mij op die best waar kunnen zijn maar ik weet het niet totdat ik de feitelijke reden heb gehoord. Bewust van mijn 'slechte vertaalwerk' besloot ik het welwillendheidbeginsel toe te passen. Dit maakt mij bereid mijn oordeel op te schorten.

Als morgen zou blijken dat de persoon in kwestie mij gewoon niet belangrijk genoeg vindt om snel te reageren, dan nog heb ik persoonlijk gewonnen door mijn welwillendheid tegenover hem: ik kan dan alsnog mijn reactie tonen. Alleen dan is die gebaseerd op een goede vertaling.

welwillendheidsbeginsel

Ik ga dit vaker proberen en nodig je uit het ook te doen. Noem dat woord maar gewoon, gebruik de term, spread the word.

(vrij naar een artikel in NRC-NEXT  van 9 mei 2011)

Wat is vrijheid?

Vrijheid. Wat is vrijheid?

De platgetreden vraag van Bevrijdingdag. We herdenken het einde van WOII. 

Maar de diepergaande vraag gaat niet over oorlog. Of het moet die in jezelf zijn.

Kunnen we een ander vrijlaten als we dat onszelf niet gunnen? 

Begint de Grote Oorlog niet daarmee?

Vrijheid wordt vaak verward met ongebreideldheid, met alles kunnen doen wat in je opkomt. Maar dat is volgens mij toch iets anders.

Voor mij is vrijheid vooral kiezen: durven jezelf grenzen te stellen om die dan met alles in je te verdedigen, na te leven. Niemand houdt je erbinnen alleen jijzelf . . .

Twee minuten stilte

Stilte
Zo kwetsbaar . . .
Je maakt 'm met z'n allen
Je breekt 'm in je eentje