Het is nu een week en vele waarom-reageert-ie-niet-theorieën later, maar ik heb nog steeds geen reactie . . . .
Herken je dit: bij gebrek aan nadere feitelijke informatie zijn we geneigd die feiten maar zelf te maken. Volgens Neil Bearden, hoogleraar Decision Sciences aan de INSEAD Business School in Singapore is dit voor velen van ons een valkuil waar we vaak invallen. Hoewel het voorbeeld hierboven nogal duidelijk is, toont klassiek psychologisch onderzoek aan dat we ons in andere situaties -bijna- allemaal schuldig maken aan het maken van (veelal) gebrekkige interpretaties van waarnemingen.
We hebben het gevoel dat we weten waarom mensen dingen doen en vergeten vaak dat we eigen vertalingen van hun beweegredenen hebben. Geen wonder dat we elkaar vaak zo slecht begrijpen.
Bearden heeft -en dat is charmant- een recept tegen deze vervelende menselijke neiging om onze interpretaties voor feiten aan te zien. Dit heet het 'principle of charity' oftewel het 'welwillendheidsbeginsel':
- probeer de uitspraken en daden van mensen zodanig te interpreteren dat de redelijkheid ervan maximaal is.
Toen -in bovenstaand voorbeeld- ergernis de kop opstak kwamen nogal boude theorieën in mij op die best waar kunnen zijn maar ik weet het niet totdat ik de feitelijke reden heb gehoord. Bewust van mijn 'slechte vertaalwerk' besloot ik het welwillendheidbeginsel toe te passen. Dit maakt mij bereid mijn oordeel op te schorten.
Als morgen zou blijken dat de persoon in kwestie mij gewoon niet belangrijk genoeg vindt om snel te reageren, dan nog heb ik persoonlijk gewonnen door mijn welwillendheid tegenover hem: ik kan dan alsnog mijn reactie tonen. Alleen dan is die gebaseerd op een goede vertaling.
welwillendheidsbeginsel
Ik ga dit vaker proberen en nodig je uit het ook te doen. Noem dat woord maar gewoon, gebruik de term, spread the word.
(vrij naar een artikel in NRC-NEXT van 9 mei 2011)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten